ลอยกระทง เทศกาลบูชาและขอขมาสายน้ำ
ลอยกระทง ความเป็นมาการให้ความเคารพและบูชาสายน้ำ วันลอยกระทง คือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย ซึ่งจะตรงกับช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี ต้นกำเนิด ลอยกระทงลอยกระทง เป็นพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับการขอขมาธรรมชาติ ซึ่งมีมาอย่างยาวนานตั้งแต่ดึกดำบรรพ์และแพร่หลายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรือดินแดนสุวรรณภูมิ โดยไม่พบหลักฐานทางประวัติศาสตร์ว่าการ “ลอยกระทง” เริ่มต้นมีมาตั้งแต่ช่วงใด แต่ประเพณีนี้จะเกี่ยวข้องกับการบูชา “ผี” หรือ “วิญญาณ” ตามความเชื่อของชาวสุวรรณภูมิในสมัยโบราณ นั่นคือ “ผีน้ำ” และ “ผีดิน” แต่เมื่อรับเอาอิทธิพลทางด้านพระพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์-ฮินดูเข้ามาจากทางฝั่งอินเดีย การบูชาผีนี้จึงกลายมาเป็นการบูชาเทพเจ้าซึ่งก็คือ “พระแม่คงคา” และ “พระแม่ธรณี” แทน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขอขมาที่ได้ล่วงเกินและเป็นการขอบคุณพระแม่ที่ช่วยดูแลปกปักษ์สายน้ำ ให้ได้มีน้ำเอาไว้สำหรับใช้สอยและทำการเกษตร ลอยกระทงไทย จากอดีตสู่ปัจจุบันประเพณีการลอยกระทงของไทยนั้น มีปรากฏอยู่ในหลักศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ในสมัยสุโขทัย โดยไม่ได้ใช้คำว่า “ลอยกระทง” แต่เรียกประเพณีนี้ว่า “เผาเทียน เล่นไฟ” เป็นประเพณีทำบุญไหว้พระโดยทั่วไป ส่วนในช่วงกรุงศรีอยุธยาเรียกว่า “ลดชุดลอยโคมลงน้ำ” กระทั่งในช่วงยุคต้นรัตนโกสินทร์ ในช่วงรัชกาลที่ 3 มีการปรากฏคำว่า “ลอยกระทง” ในพระราชพงศาวดารแผ่นดิน แล้วจึงได้เริ่มต้นใช้คำเรียกประเพณีการขอขมาน้ำว่า ประเพณีลอยกระทงนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา จีนไม่มีลอยกระทง …